1980an, gizarte nazionalaren hainbat arlotako ekimen uholdea sortu zen, kirol munduan ere eragina izan zuena. Oso deigarria da hor Irurtzunen eta bere inguruan gertatu zena. Nola azal daiteke bi mila biztanle eskas dituen herri batek goi-mailako kirolari ugari eman izana hainbat kirol-diziplinatan? Batzuek zoria dela pentsa dezakete, baina egia da herri honetan bazirela osagai berezi batzuk. Egilearen arabera, nagusiena "kirol espiritua" da, beti agertzen dena eta kirolari handien historiaren atzean agertu dena. Iraganean Irurtzunen ereindako kirol hazietatik abiatuta, horietako batzuk arrakasta handikoak, Reynolds Txirrindulari Klub mitikoa edo areto futboleko Xota Kirol Elkartea kasu, goi mailako berrogeita hamar kirolari ingururen fruituak sortu ziren, eta, gainera, Atakondoa ikastetxearekin harremana izan zuten. Liburu honen helburua ez da kirolari horiek lortutako lorpenak komentatzea, baizik eta arrakastarako bidean inguruan izan zituzten kirol-espirituaren eta kiroltasunaren adibideak argitara ematea. Eta batzuetan Bi Ahizpen Kirol Espiritua deritzona aberastu eta sortu duten istorio horietako batzuk ezagutaraztea. Pozak eta penak, garaipenak eta frustrazioak, balioak eta kontrabalioak praktikan jartzea. Horrelakoa da bizitza eta horrelakoa da kirola, bizitzarako benetako eskola.